Кружка Tirschenreuth 0,8л жестяная с крышкой Ландскнехт в полном вооружении

Porcelanowy kufel  do piwa z cynową pokrywką Tirschenreuth .

Oczywiście równie dobrze posłuży do wypicia grzanego wina i gorącej herbaty – żadna mucha ani osa nie wpadnie…

Grafika pochodząca z XVI wiecznych rycin – zdobiła kufle nie tylko Tirschenreuth, ale także Alboth Keiser, -  z charakterystyczną kulką zamiast cynowego ząbka do otwierania klapki. Całkowita wysokość do cynowego ząbka 16, 3 cm

Wysokość porcelanowego kubka 12 cm – średnica  podstawy 9,6 cm, średnica brzuśca 10 cm, średnica wlewu 7,5 cm, średnica klapki cynowej 9 cm

Od końca ucha do brzegu pucharu 14,5 cm . Klapka na środku lekko wgnieciona.

Biała masywna piękna porcelana z doskonałej fabryki.

Sygnatura Keramische Werke Zeh...

Sygnatura zakładów Keramische Werke Zehendner używana w przybliżeniu od 1940 roku.

Landsknecht, lancknecht – żołnierz zaciężnych formacji piechoty z końca XV i XVI wieku, wzorowanych na oddziałach zaciężnych Szwajcarów zbrojnych w piki, halabardy, ciężkie miecze i rusznice. Rodzaj wojsk pieszych wywodzący się z krajów niemieckojęzycznych, przez kilka stuleci wykorzystywany w różnych armiach europejskich.

Nazwa

Określenie „landsknecht” (z niem. Land – kraj i Knecht – sługa, pachołek) pierwotnie odnosiło się do przedstawiciela władzy sądowniczej pełniącego funkcję kata, komornika lub woźnego sądowego. Jako „sługa krajowy” w formacji wojskowej przypisany został do tej kategorii, ponieważ ich głównym zadaniem było zapewnienie spokoju w buntujących się przeciw Habsburgom Niderlandach. Miano to po raz pierwszy pojawiło się w latach 1482–1486 (m.in. w dokumentach szwajcarskich z 1486). W Polsce przyjęło się nazywać ich „lancknechtami” bądź krócej „knechtami”.

Uzbrojenie i wyposażenie

Utworzeni za rządów cesarza Maksymiliana I lancknechci byli piechotą walczącą głównie bronią białą; stosunek strzelców (pełniących rolę pomocniczą) do pozostałych żołnierzy wynosił 1:2.

Uzbrojenie stanowiły przede wszystkim piki (o długości 3,5 metra w XIV–XV w. i 5,5 metra w XVI–XVII wieku) oraz halabardy i miecze typu katzbalger. Nieliczni uzbrojeni byli w ciężkie miecze dwuręczne: flambergi i espadony. W różnego typu hełmy (np. łebki i kapaliny, później moriony i szturmaki) oraz elementy zbroi w postaci napierśników, kirysów lub osłon górnej partii nóg (nabiodrki, taszki) wyposażeni byli tylko oficerowie oraz żołnierze walczący pikami w pierwszym szeregu szyku i na jego flankach, walczący mieczami dwuręcznymi. Uzbrojeniem strzelców były początkowo kusze, później broń palna: rusznice i arkebuzy.

Pod względem wizualnym wyróżniali się jaskrawymi, ekstrawaganckimi strojami, w skład których wchodziły wamsy, pludry, zdobione piórami (czerwonymi bądź białymi) kapelusze z szerokim rondem albo wysokie, podobne do cylindrów, jedwabne pończochy, skórzane trzewiki z klamrą pośrodku stopy.

Cechy i organizacja

Jednostką organizacyjną landsknechtów był regiment liczący od 10 do 16 kompanii po 400 ludzi, które dzieliły się na roty, a te na dziesiątki. Na czele regimentu stał oberszter (pułkownik), kompanii – kapitan, roty – rotmistrz, dziesiątki – dziesiętnik. Oddziały miały rozbudowany aparat administracyjny oraz zaopatrzeniowe zaplecze (liczne tabory z towarzyszącymi wojsku rodzinami).

Zaciągu żołnierzy do regimentów dokonywano metodą werbunku na podstawie oficjalnego upoważnienia – patentu wydanego przez władcę dowódcy formowanej jednostki. W regularnych bitwach lancknechci walczyli w szyku wielkich czworobocznych batalii. Słynęli z odwagi i męstwa, lecz także z łupiestwa, okrucieństwa i bezwzględności. Nieregularność wypłacanego żołdu wynagradzali sobie rabunkami i gwałtami popełnianymi na miejscowej ludności, z czego do najbardziej znanych należy Sacco di Roma, tj. złupienie Rzymu w maju 1527. W ich obozach powszednim zjawiskiem była obecność kobiet – markietanek i nierządnic; wielu towarzyszyły w wojennych kampaniach żony z dziećmi (istniał nawet specjalny urzędnik uśmierzający kłótnie między kobietami).

W historii europejskiej

Za początek formacji uważa się utworzenie ich cesarskich oddziałów w 1487. W XVI stuleciu brali udział w licznych militarnych kampaniach, pełniąc też służbę na żołdzie obcym: głównie francuskim i włoskim, lecz także angielskim, polskim, a nawet moskiewskim.

Uczestniczyli w takich konfliktach, jak: wojny włoskie (1494–1559), wojna chłopska w Niemczech (1524–1526), wojny religijne we Francji (1562–1593), powstanie w Niderlandach (1568–1581), I wojna północna (1563–1570), walki z Turkami na Bałkanach w latach 1526, 1532, 1541, bitwa pod Orszą (1514), pod Obertynem (1531), wojna polsko-krzyżacka (1519–1521), wyprawy Stefana Batorego na Moskwę: 1579 (Połock), 1580 (Wielkie Łuki), 1581 (Psków).

Najwyższy stan liczebny osiągnęli podczas oblegania Wiednia przez Sulejmana Wspaniałego w 1532 – około 50 tysięcy żołnierzy (dla porównania: polska husaria nigdy nie przekroczyła stanu 8 tysięcy).

Swoistym oddziałem landsknechtów na służbie królów francuskich w latach 1512–1525 był tzw. „Czarny Legion” (nazwa przyjęta od czernionych zbroi).

Najświetniejszy okres tej formacji zakończył się wraz z ustaniem wojen włoskich w 1559, choć według niektórych kronikarzy walczyli jeszcze w wojnie trzydziestoletniej. Większość współczesnych historyków jednak uważa ich za landsknechtów jedynie z nazwy; pierwotna formacja na przełomie XVI/XVII wieku roztopiła się w nowym rodzaju piechoty pikiniersko-muszkieterskiej, korzystającej z ulepszonej broni palnej.

TIRESCHENREUTH

Heinrich Eichhorn w 1832 roku poprosił o zgodę na uruchomienie w mieście Tirschenreuth fabryki porcelany. Eichhorn był fabrykantem pochodzącym ze Schney leżącego w pobliżu Lichtenfels. Początkowo władze miejskie nie wydały zgody na założenie fabryki porcelany, ale po odwołaniu, w 1833 roku pozwolenie zostało przyznane. Budowa fabryki trwała do 1838 roku. W pierwszych latach Eichhorn musiał subsydiować ten przynoszący straty interes. Czyli dopłacał do interesu.  W 1846 roku uruchomiono drugi piec, który pozwolił na zwiększenie różnorodnosci i ilości produkcji.

Heinrich Eichhorn zmarł w 1880 roku. Jego udziały kupili Edmund Tittel, Friedrich Muther i August Bauscher – załozyciel imperium porcelany hotelowej. W nastepnym roku August Bauscher sprzedał swoje udziały Karlowi Gottholdowi Mezgerowi.

W 1908 roku zmarł Gotthold Mezger, a jego udziały trafiły do Johanna Schlipphack. Podczas I Wojny Światowej handel porcelanowy miał zapaść. W 1926 roku  dyrektor Johannes Schlipphacka ogłosił upadłość. W 1927 roku, czołowy niemiecki producent porcelany Lorenz Hutschenreuther przejał fabryke porcelany Tirschenreuth. Rozpoczął się świetny okres tej fabryki. Powstały słynne filigranowe dekoracje, wynagające niezwykłego kunsztu od projektantów – Powstał wtedy najsłynniejszy serwis Tierschenreuth Baronesse- produkowany pod marką Rosenthal do dzisiaj. Hutschenreuther szybko podniósł się z problemów związanych z krachem światowymn – a poprzez swoje biura handlowe na całym świecie umozliwił dystrybucje pięknej porcelany Tierschenreuth na całym świecie. Była to marka ekskluzywna adresowana do arystokracji.

Po II wojnie światowej produkcja ruszyła już we wrześniu 1945 roku. W 1994 roku marka i fabryki  Lorenz Hutschenreuther AG został oddzielona od fabryki porcelany Tirschenreuth.

Wynikało to z restrukturyzacji i kryzysu związanego z zalewem rynku przez tanią chińska porcelane i francuski arcopal/arcoroc.

Pod koniec 1995 roku zakład w Tirschenreuth został zamknięty po prawie 150 latach działalności.

HISTORIA produkcji porcelany w Tirschenreuth

1838-1926

Miasto Tirschenreuth położone jest na północy Górnego Palatynatu. Wzmiankowana jest w dokumencie już w 1134 roku. Od tego miasta swoją nazwę wzięła fabryka porcelany Tirschenreuth, która z dumą korzysta z niej od 1838 roku. Fabryka porcelany Tirschenreuth jest najstarszym zakładem produkcji przemysłowej porcelany użytkowej i dekoracyjnej w Górnym Palatynacie.

W 1832 roku fabrykantowi Heinrichowi Eichhornowi, który planował założyć fabrykę porcelany w Tirschenreuth, powiedziano: „Założenie fabryki porcelany nie jest ani potrzebne, ani użyteczne.

Heinrich Eichhorn znał jednak sytuację surowcową wokół Tirschenreuth. Wiedział, że glinka porcelanowa  znaleziona w pobliżu Tirschenreuth już w 1830 roku jest doskonałej jakości i nadaje się do produkcji nieskazitelnie białej cienkościennej najdroższej porcelany. 8 listopada 1832 roku Eichhorn bardzo grzecznie poprosił o pozwolenie na założenie fabryki porcelany. Obiecał, że utworzenie takiego zakładu przyniesie wielkie korzyści dla okolicy.

Już 22 listopada 1832 r. Urząd Leśny Wald-Sassen zapytał Ksiecia  von Tirschenreuth, czy Eichhorn może otrzymać 100 sążni drzewa z lasu rocznie. W piśmie Urząd Leśnictwa informuje Sąd Rejonowy Tirschenreuth, że nie może zagwarantować takiej  ilości drewna. Napisano wiele innych listów, ale odmawia się zatwierdzenia powolenia  z siedmiu powodów:

1. Zakład konkuruje z innymi fabrykami porcelany.

2. Ścina się w okolicy zbyt dużo drewna.

3. Nie można udzielić „rocznej gwarancji na dostawę drewna”.

4. Planowany piec jest za blisko drogi i zasłoni widok.

5. Piec jest zbyt blisko wisoki Städeln.

6. Dwie stodoły są za blisko pieca.

7. Budynki fabryczne nie są bezpieczne pożarowo dla otoczenia.

Ale zapobiegliwy przyszły właściciel i  producent zgłasił sprzeciw za pośrednictwem swojego prawnika. Apelacja się udaje. Po sporządzeniu opinii biegłego wszystkie zarzuty zostały oddalone. W 1833 roku zostaje udzielona koncesja na prowadzenie fabryki porcelany. Budowa pierwszego pieca trwała do 1838 roku, po czym można było rozpocząć produkcję.

Porcelanowe główki z kominem do fajki, kubki, dzbanki, talerze, wazy  i liczne pojedyncze praktyczne  przedmioty stanowią podstawę początkowej produkcji, która początkowo miała trudności i wymagała ciągłych  dotacji prywat6nych  od Heinricha Eichhorna.

Od 1846 r. oddano do użytku nowy lepszy większy  piec. Sporo zamówień pochodziło z Egerlandu. Produkowane są również pamiątki do dla okolicznych uzdrowisk. Bliskość Karlsbadu i innych uzdrowisk była dla fabryki wielkim błogosławieństwem. Każdy kuracjusz chciał pić wodę z cudownych źródeł z własnego porcelanowego kubeczka z rurką. I zabierał ją na pamiątkę do domu… każda Dama chciała pić kawę z własnej mokki, a do domu trzeba było kupic prezenty dla wszystkich ciotek i kuzynek, panny na wydaniu tu zamawiały serwisy obiadowe do swojego posagu – najczęściej na 24 osoby… ale zdarzały się zamówienia pałacowe, które miały więcej niż 1000 numerowanych elementów.  . Zdobywano coraz więcej doświadczenia i wkrótce można było oddać skomplikowane artykuły, nawet wymagającej największej precyzji -  takie jak porcelanowe  koperty zegarków.

Tu mała dygresja. Egerland

Egerland (czes. Chebsko; niemiecki: Egerland; to historyczny region w północno-zachodniej części Czech w Republice Czeskiej na granicy z Niemcami. Jego nazwa pochodzi od niemieckiej nazwy Eger dla miasta Cheb i głównej rzeki Ohrzy.

Północno-zachodnie panhandle wokół miasta Asz (Asch) były historycznie częścią Vogtland, zanim zostały włączone do ziem Korony Czeskiej w XVI wieku; jest więc znany jako Bohemian Vogtland (niemiecki: Böhmisches Vogtland; czeski: Fojtsko). Reszta historycznego Vogtland

Egerland tworzy północno-zachodni kraniec Republiki Czeskiej. Pierwotnie był to niewielki obszar o powierzchni mniejszej niż 1000 km2  wokół historycznego miasta Eger, obecnie zwanego Cheb, w przybliżeniu odpowiadający dzisiejszemu okręgowi chebskiemu w regionie karlowarskim, pierwotnie z wyjątkiem Aš, ale w tym dorzecze rzeki Ohrzy i obszar Marktredwitz w dzisiejszej Górnej Frankonii.

W przeciwieństwie do tego, po rozpoczęciu niemieckiej okupacji Czechosłowacji w 1938 roku, Cheb i historyczny Egerland zostały włączone jako część „Sudetenland” na powiększonym obszarze 7466 km2. Chociaż siedzibę administracji ustanowiono w Karlowych Warach (Carlsbad), podmiot został oficjalnie nazwany Regierungsbezirk Eger w celu ograniczenia roszczeń terytorialnych. Obejmował duże terytoria czeskie aż do obrzeży Pilzna, obejmujące takie miasta jak Falknov (dzisiejszy Sokolov), Kraslice, Chodov, Mariańskie Łaźnie (Marienbad) i Tachov, które nigdy nie należały do regionu historycznego Egerland.

Historia

Pierwsze wzmianki o osadzie Eger w Bawarii Słowiańskiej pochodzą z 1061 r. z zapisków o szlakach handlowych wytyczonych w trakcie niemieckiej migracji na wschód. W 1135 r. region Egere zostało odnotowane jako część bawarskiej Marchii Nordgau pod rządami hrabiego Diepolda III z Vohburga. Po jego śmierci w 1146 roku Egerland odziedziczył późniejszy cesarz niemiecki Fryderyk I Barbarossa z Hohenstaufen poprzez małżeństwo z córką Diepolda Adelheid. Staufer ostatecznie odciął Provincia Egrensis od Bawarii i zbudował ją jako przykładowy model terytorium cesarskich Reichsgut /dobrych rządów / pod bezpośrednim panowaniem Świętego Cesarza Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Tak rozwinięty region w XIVw. stał się częścią  Królestwa Czech. Cheb, wolne cesarskie miasto od 1277 r., oraz cesarski Egerland zostały w 1322 r. oddane w zastaw królowi Janowi Czeskiemu przez cesarza Ludwika IV z Wittelsbachu. W zamian za poparcie Jana przeciwko rywalowi Ludwika Fryderykowi Habsburgowi w bitwie pod Mühldorfem Jan Czeski otrzymał Eger jako Reichspfandschaft (zastaw cesarski) z „gwarancją całkowitej niezależności od Królestwa Czech”. Zastrzeżenie to stało się jednak bez znaczenia, ponieważ Ludwik nigdy nie wykupił zastawu, a wraz z wstąpieniem cesarza Karola IV Luksemburskiego w 1346 r. korony Świętego Cesarstwa Rzymskiego i Czech zostały zjednoczone w jednej ręce. Następcy Karola z dynastii Luksemburczyków i (od 1526) Habsburgów nieustannie likwidowali autonomię Egerlandu wbrew oporowi czeskich obywateli Chebu i miejscowej szlachty. Podczas gdy dzisiejsze części frankońskie aż do Fichtelgebirge zostały przejęte przez Księstwo Bayreuth pod panowaniem pruskich Hohenzollernów, pozostałe terytorium było administrowane w obrębie czeskiego kraju Loket od 1751 roku.

Włączenie królestwa czeskiego do monarchii habsburskiej początkowo spowodowało ciągłe konflikty na linii podziału między dynastią katolicką a szlachtą protestancką, których kulminacją była wojna trzydziestoletnia. Cheb i Egerland domagający się niepodległości starali się zachować neutralną pozycję, jednak zostali zagarnięci jako warownia przez Albrechta von Wallensteina, który został zamordowany w Chebie 25 lutego 1634 roku. . Cesarz Józef II Habsburg z jednej strony wydał edykt o tolerancji religijnej w 1781 r., ale też odmówił czeskiej autonomii, rezygnując z ceremonii koronacji na króla czeskiego. Wyznaczając niemiecki jako język urzędowy na wszystkich ziemiach habsburskich (zamiast łaciny), położył podwaliny pod przyszłe konflikty etniczne. W trakcie kasaty Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego w 1806 roku i nadejścia austriackiego Imperium, wschodnia część Egerlandu stała się  zwykłym okręgiem austriackiej prowincji Czech.

Tłumienie tendencji wolnościowych w epoce Metternicha doprowadziło do statusu drugiej kategorii dla narodu czeskiego w austriackiej koronie Czech, mimo że byli oni znacznie liczniejsi niż ludność niemieckojęzyczna. Od około 1830 r. czescy uczeni, tacy jak František Palacký, zachęcali ruch austroslawistyczny domagając się autonomii dla ziem czeskich i dopuszczenia języka czeskiego. W następstwie Wiosny Ludów 1848 r. Czesi, podobnie jak niektóre inne narody słowiańskie, rozpoczęły ruchy pansłowiańskie dążące do całkowitej niepodległości, czemu zaciekle sprzeciwiały się organizacje panniemieckie, takie jak Niemiecka Partia Robotnicza z siedzibą w Chebie. Wzrost etnicznego nacjonalizmu okazał się fatalny, ponieważ podczas gdy niektóre centralne części Czech były zamieszkane tylko przez mniejszą niemieckojęzyczną elitę, w regionach przygranicznych, takich jak Egerland, ludzie identyfikujący się jako Niemcy byli w większości, jak w mieście Eger/Cheb, gdzie ludność czeska liczyła tylko 7% według spisu z 1930 roku.

Czechosłowacja

Pod koniec I wojny światowej niemieckojęzyczna ludność dawnych Austro-Węgier proklamowała Republikę Niemiecką Austrię dołączając ziemię dawnych Czech  w tym Egerland i dalsze peryferyjne regiony niemieckich Czech, które miały stać się częścią Czechosłowacji. Domagali się zjednoczenia z Niemcami, powołując się na doktrynę samostanowienia głoszoną przez prezydenta USA Woodrowa Wilsona, która była podstawą rozpadu Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Niemniej jednak czeska większość w całych Czechach nalegała, aby „przywrócić swoje kraje w ich historycznych granicach”, jako rewizję dawnej germanizacji. Obie strony działały jednostronnie, Czesi zwyciężyli, tworząc Republikę Czechosłowacką obejmującą wszystkie części historycznych Czech, które istniały pod rządami austriackimi, w tym Egerland. Ludność niemiecka, mniejszość w całych Czechach, ale etnicznie dominująca w północno-zachodniej części regionu, nie doprowadziła do zmiany granicy w oparciu o pochodzenie etniczne ludności. Również prośba niemieckojęzycznej mniejszości o zezwolenie im na podwójne obywatelstwo (austriacko-czeskie lub niemieckie). /Czeski) został odrzucony.

W latach po I wojnie światowej, gdy traktat wersalski wyraźnie zakazał tym regionom ponownego przyłączenia się do Austrii lub Niemiec, wśród niemieckojęzycznej mniejszości istniała tendencja do dostosowywania się do nowych realiów politycznych i uczestniczenia w procesie politycznym, zamiast dążenia do dążenie do samostanowienia politycznego. Jednak w ramach prawnych postrzeganych jako „czechyfikacja” narastał niepokój związany z prawami i politykami, które uważano za dyskryminujące, zwłaszcza w obszarach określanych jako kulturowo niemieckie lub austriackie. Dostrzegane nierówności obejmowały redukcję niemieckojęzycznych szkół i nauczycieli, niekorzystną alokację wydatków publicznych oraz wykluczenie Niemców ze stanowisk służby publicznej. Po latach lobbingu przedstawicieli mniejszości niemieckojęzycznej w czeskim parlamencie, w 1937 r. ostatecznie wprowadzono w życie ustawę gwarantującą pełną równość i proporcjonalną reprezentację we wszystkich aspektach życia obywatelskiego. Jednak było już za późno. Hitler umiejętnie  grał na resentymentach narodowych i podsycał wzajemna nienawiść i pretensje.

Wraz z przejęciem władzy w Niemczech przez nazistów w 1933 r. coraz bardziej dominowali separatyści z partii Niemców Sudeckich pod przywództwem Konrada Henleina, nazywając siebie Niemcami sudeckimi. Po tym, jak Hitler pchnął sytuację w kierunku konfliktu zbrojnego, premierzy Wielkiej Brytanii i Francji w układzie monachijskim z 1938 r. poparli aneksję  Czech przez nazistowskie Niemcy regionów zamieszkanych przez ponad 50% ludności niemieckojęzycznej, w tym Sudetów z Egerlandem. Podczas gdy wielu Czechów uciekło przed oczywistym terrorem pod rządami nazistów, nie było systematycznego wysiedlania Czechów. W tym czasie termin „Egerland” był używany dla zachodniej części Sudetów, która od 1939 r. była dzielnicą III Rzeszy podobnie jak Wielkopolska, Pomorze i Śląsk w Polsce.

Po klęsce Niemiec w II wojnie światowej region został ponownie włączony do Czechosłowacji w 1945 roku i jeszcze przed podjęciem dalszych decyzji na konferencji poczdamskiej około 800 000 etnicznych Niemców zostało wydalonych do Niemiec na podstawie dekretów Beneša. W sumie z Egerlandu właściwego wysiedlono blisko 90 tys. Niemców, a z okolicznego regionu  Eger prawie 800 tys., a z Sudetów prawie 3 mln Niemców.

Takie były burzliwe losy tego skrawka ziemi- tak obficie obdarowanego przez naturę we wszystkie skarby kopalne  - Bohemia z Karlsbadem od połowy XIX wieku była centrum kultury i rozrywki Europy- a jednoczesnie najlepszym rynkiem zbytu towarów luksusowych. Bogaci ludzie zjeżdżali tu z całego swiata do wód- w celu znalezienia dobrej partii dla córki i na zakupy najmodniejszych rzeczy.  Bawaria i Bohemia były terenem gdzie obok Saksonii i Turyngii było najwięcej  fabryk porcelany na świecie. Dlatego opowiadamy skomplikowaną historię tego miejsca- walka o bogactwa Bohemii pochłonęła dorobek życia wielu rodzin. Wiele fabryk było w posiadaniu rodzin o korzeniach żydowskich. Z tymi hitlerowcy rozprawili się szczególnie okrutnie- konfiskując majątek i zsyłając całe rodziny do obozów zagłady.

Ale wracamy do Tirschenreuth

Po śmierci założyciela H. Eichhorn, E. Tittel, F. Muther, A. Bauscher i inni nabyli udziały w fabryce porcelany. August Bauscher sprzedaje swoje udziały w K.G. Mezger zakłada fabrykę porcelany hotelowej w Weiden.

Złota era rozpoczyna się w okresie boomu gospodarczego, w okresie założycielskim. Niszczący pożar w 1886 r. przyspieszył budowę nowych pieców i celulozowni.

W tym czasie powstają najpiękniejsze secesyjne wzory Tirschenreuth;  Karlsbad przeżywa najlepsze lata- a wraz z nim- fabryka- najlepsi projektanci tworzą serwisy, które do dziś są uważane przez wielu koneserów- za najpiękniejsze w historii porcelany. Dekorowane bukietami secesyjne formy wzorowane na roślinach wzbudzają zachwyt artystokracji- do której są adresowane. Forma „Carmen” (która zamieniła się później w  „Baronesse”) lub Aurora (później „Fortuna”) niezwykle wyrafinowane wymagają niezwykłej perfekcji- są bardzo pracochłonne – ale efekt jest wspaniały. Katalog modeli z 1900 roku zawiera 1100 artykułów. Znajdziemy je jako perły każdej wystawy sztuki uzytkowej secesji. Różnorodność jest ogromna: od filiżanki do wąsów po doskonałą ofertę dla hoteli i restauracji. W 1891 roku fabryka porcelany została przekształcona w spółkę akcyjną. Dalekowzroczne plany mogły się teraz urzeczywistnić: w 1902 r. zakończyła się zależność od surowców. Powstaje osobna wytwórnia pegmatytów, połączona z kopalnią glinki kaolinowej w Schmelitzhöhe. Piece moga byc juz opalane węglem, którego dostawy dojeżdżają bezpośrednio koleją do fabryki.

Ale nadchodzą bardzo ciężkie czasy. KG. Mezger zmarł w 1908 roku. Jego następca Johannes Schlipphack musiał przeprowadzić fabrykę przez kryzys I wojny światowej. Jej skutki opisaliśmy wyżej. Powstaje Czechosłowacja… Karlsbad podupada- stara arytsokracja  gwałtownie biednieje- pojawia się socjalizm- klasa robotnicza- zmienia się zupełnie świat potrzeb.  Fabryka musi przestawić produkcję i stworzyć nową gamę produktów dla masowego odbiorcy jakim staja się rodziny robotników rewolucji przemysłowej Europy. Jednak wojna niszczy gospodarkę i popyt.  W wyniku restrukturyzacji zwolniona zostaje duża część załogi fabryki. Rynek towarów luksusowych przeżywa kryzys…

Na szczęście powoli otwiera się bardzo boagty ogromny rynek amerykański.

Po I wojnie światowej Tirschenreuth wznowiło pracę: stworzono reprezentacyjne serwisy porcelanowe, które nadążały za modą- Forma „Monachium” nawiązała do modnego baroku . Klasycyzm pojawił się wraz z serwisami  „Empire” i „Hohenzollern”.

1927-1945

Dyrektor Schlipphack umiera w 1926 roku. Rok później fabryka porcelany Lorenz Hutschenreuther AG, Selb przejmuje fabrykę w Tirschenreuth. Po przejęciu następuje gruntowna modernizacja firmy. Rozpoczyna się epoka art deco i bauhausu-  Przepiękne secesyjne i eklektyczne serwisy stają się niemodne- w ich miejsce wchodzi estetyka czystej formy – biała niedekorowana porcelana wzorowana na greckich antycznych proporcjach staje się szczytem elegancji lat 20/30 –tcy…. Powstaje serwis „Elli” (1937), którego dzbanek ma prostą, gładką strukturę.

W 1938 r. fabryka porcelany Tirschenreuth obchodzi 100-lecie istnienia. Pojawia się pamiątkowa publikacja przedstawiająca najważniejsze kamienie milowe w historii fabryki. Na rocznicę prezentowany jest serwis „100”, który jest nieco bardziej zaokrąglony niż „Elli”. Jest przykładem estetyki epoki nazizmu… Wystrój  ze względu na prostotę tych lapidarnych cech, kształt typowy dla stylu funkcjonalnego ograniczono do eleganckich dekorów ludowych. Wykorzystano tu również trawione krawędzie w kobalcie, z których słynął Tirschenreuth w latach 20. XX wieku.

Na potrzeby hitlerowskiego Urzędu ds Piękna Pracy Das Amt „Schönheit der Arbeit“ Tirschenreuth wyprodukował partię„Wzoru 2” zaaprobowanego ten urząd- Ta porcelana  była  przeznaczona na stołówki Służby Pracy Rzeszy. Czyli także do obozów koncentracyjnych. Dzbanek jest gładki i lekko wyprofilowany. Przy projektach współpracowali modelarze z Tirschenreuth.

Około 1940 roku pojawia się sygnatura z literkami Z C – Zeh Scherzer Co  - możliwe, że fabryka została wchłonięta przez nazistów – ale nie ma na ten temat dokładnych informacji.

1946-1962

Po wojnie produkcja mogła zostać wkrótce wznowiona pomimo niedoboru surowców. Na szczęście fabryka przetrwała w dużej mierze nieuszkodzona. Włądze okupacyjne strefy amerykańskiej nie likwidują zakładów przemysłowych- wspierają ich uruchomienie.

Odzywa się przedwojenny amerykański importer Paul Straub, jego zamówienia stawiają fabrykę na nogi. Ponieważ zna jakość i piękno wyrobów fabryki - wspiera społeczność Tirschenreuth i pracowników zakładu egzystujących  w nędzy po II wojnie światowej. Nie zostanie zapomniany i został za to uhonorowany tytułem honorowego obywatela miasta Tirschenreuth.

Amerykańscy żołnierze podczas okupacji zaczęli kupować pamiątkowe drobiazgi, takie jak kufle do piwa, które również chętnie wysyłali do USA. Dla ludności próbującej przetrwać ten trudny okres  uruchomiono surową formę  „Sparta” zaprojektowaną w latach wojny. Jest to sztandarowy przykład estetyki nazizmu- który bardzo mocno identyfikował się z historią i filozofią antycznej Sparty.

W latach 50 sytuacja szybko się poprawia. Dzbanki stają się coraz bardziej artystyczne i coraz ciekawiej dekorowane. Złoto wraca na porcelanę – na której było nieobecne od 1935 roku, kiedy Hitler zabronił uzywania metali szlachentnych do dekorowania porcelany.  Surowe proste formy art deco z lat 30tych zastępowane są modelami „stylizowanymi” (forma „Rita”). Wierność formom i jakość porcelany w Tirschenreuth było centralnie kontrolowane przez studio projektowe w latach 50 XX wieku. Zgodnie z duchem czasu pojawiają się miękkie, asymetryczne kształty – nawiązujące do świetności fabryki w okresie secesji. Dotyczy to wazonów, misek cukierniczych i popielniczek oraz innych upominków – wraz z pojawieniem się bogatszej warstwy klientów powoli wracają do łask sztandarowe modele fabryki. Baronesse staje się znów mrocznym przedmiotem pożądania koneserów porcelany. Jej produkcja zostaje wznowiona.

W tym okresie głównym projektantem  Tirschenreuth jest  Josef Zwerenz który projektuje zarówno dekory dla serwisów, jak i upominki. Dekory są Josefa Zwerenza  są bardzo oryginalne jak na lata  50te -  z jednej strony naturalistyczne, kolorowe, z drugiej graficzne – nawiązujące do estetyki Bauhaus. Wracają słynne  wytrawiane kobaltem i złotem krawędzie talerzy i cukierniczek… pojawiają się pierwsze wyroby luksusowe- które były fundamentem sukcesu Tirschenreuth.

Bardzo dobrze sprzedają się wyroby łączące porcelanę ze stalą. Dzbanki termosy – w stalowych pancerzach z izolacją utrzymującą tempreaturę zaparzonej kawy i herbaty.

Do początku lat pięćdziesiątych produkcja była w dużej mierze wykonywana ręcznie. Pod koniec dekady stopniowo pojawia się postęp techniczny: w 1958 roku zmieniono wypalanie z 6 pieców okrągłych na 3 piece tunelowe przy jednoczesnym wzroście produkcji (produkcja w 1957 w piecach okrągłych ok. 70 ton/miesiąc, Po modernizacji wzrosła do  ok. 110 ton ! / miesiąc towarów do sprzedaży). Wiązały się z tym m.in. oszczędności paliwa, zmniejszenie zużycia mebli piecowych oraz zwolnienie pracowników z ciężkiej pracy fizycznej.

1963-1988

Z okazji 125-lecia odbywa się wielka rocznica z korowodem. Powstaje pamiątkowa publikacja- dziś biały kruk.  Tirschenreuth wprowadza na rynek jubileuszowy serwis „Juliette”. Odnosi oszałamiający sukces . Juliette zdobywa serca klientów swoim wyjątkowo pięknym kształtem i nie potrzebuje ozdobników- co jest niezwykle ważne- ponieważ pojawiają się w kuchniach zmywarki, które niestety zmywają złoto i kolorowe emalie ze starej pięknej porcelany. Praktyczne panie domu wola białą porcelanę od zdobionej…

Fabryka zaczyna korzystać z e współpracy z wybitnymi projektantami. Ponieważ kontrolny pakiet akcji dzierży Hutschenreuther – dla Tirschenreuth towrzą najwybitniejsi projektanci na rynku.

Pojawiają się świetne nowoczesne serwisy  „Symfonia” (1965), „Harmonia” (1967) i „Melodia” (1969). Zostały zaprojektowane przez rwzeźbiarza Hansa Achtzigera i odniosły wielki sukces sprzedażowy. W 1976 roku na rynek wszedł kształt „Fleur” Theo Baumanna.

Do kolekcji włączono barokową formę „Salzburg”, dzięki czemu czystość formy i bogactwo formy idą w parze. „Trianon”, podstawowe model pochodzący z lat 40., jest nieco zmieniony

i ozdobiony eleganckimi dekorami.

Lata 60/70 to najlepszy okres fabryki po wojnie . Bogactwo kształtów baroku reprezentuje „Salzburg”, Wraca secesja w serwisie „Baronessa” – uważanym za jeden z najpiękniejszych serwisów w historii porcelany , Art deco reprezentuje  czystość kształtu  „Trianon”, „Fleur” czy „Venezia” projektanta Heinza Saura. Dla każdego coś miłego. Gama jest szeroka i trafia w gusty najbogatszej klienteli- Tirschenreuth znów staje się ekskluzywną marką w świecie porcelany luksusowej. Uzyskiwane wysokie ceny sprawiają, że fabryka przynosi bardzo dobre zyski i nic nie zapowiada zblizającego się kryzysu…

Powiększa się także znacznie gama oferowanych upominków, gadżetów pamiątkowych  i  prezentów. Szczególnie projektant Heinz Saur tworzy nowe, udane kształty wazonów i innych atrakcyjnych upominków. Motywy  „Rhomba”, „Silva”, „Rispa” lub urocze małe figurki zwierząt, takie jak ptaki, sowy i wiele innych – cieszą się wielkim popytem; emanują radością z piękna  kwiatów, natury – Tirschenreuth w tym okresie stara się wyrażać radość z życia odzwierciedloną w porcelanie.

Lata 60te  XX wieku. To okres szybkiego postępu w technologii produkcji -  przejście z procesu mielenia na mokro na proces w roztworze mieszanym w produkcji masowej. Produkcja elementów rotacyjnych przeszła z czysto ręcznych na maszyny rolkowe. Rezultatem była poprawa jakościowa i ilościowa.

W latach 70. wymiana maszyn rolkowych na półautomatyczne linie taktowe przyniosła dalsze ulepszenia. W 1970 roku w zakładzie Schmelitz uruchomiono pierwszą instalację natryskową granulatu suchej masy w branży porcelany, co jest ważnym warunkiem dzisiejszego procesu izostatycznego prasowania na sucho – terminy niewiele mówią laikom- ale oznaczają wprowadzenie najnowszych zdobyczy w technologii produkcji. Tirschenreuth staje się jedną z najnowocześniejszych fabryk porcelany na świecie..

W 1971 roku granulat masy porcelanowej wyprodukowany w zakładzie Schmelitz przetwarzany jest na plastyfikatorze wybudowanym w zakładzie Tirschenreuth.

Dotychczasowa  produkcja seryjna według klasycznej metody produkcji z oddzielnie dostarczanych surowców przy użyciu bębnów mielących, mieszalników i prasowanie filtrów zostało przerwane.

W latach 70. i 80. odlewanie naczyń drążonych zamieniono z pojedynczych stanowisk odlewniczych na duże, półautomatyczne systemy. Dzięki nabyciu najnowszych stanowisk pracy zaprojektowanych zgodnie z kryteriami ergonomicznymi, procesy pracy w działach dekoracji malarstwa i druku mogą zostać zracjonalizowane. Udoskonalenia strukturalne i logistyczne osiągnięto również w obszarze logistyki.

Zakupiono nowoczesne szlifierki, dzięki którym stojaki na kubki i nóżki do talerzy mogą być optymalnie szlifowane i polerowane.

Niestety nadchodzą bardzo trudne lata- nadchodzi era duralexu- taniej szklanej imitacji porcelany. Rynek zalewa francuska produkcja serwisów obiadowych po 20 dolarów… z Dalekiego Wschodu zaczyna napływać niskiej jakości bardzo tania porcelana, która super i hiper markety zaczynają sprzedawać na kilogramy…

Problemy zaczynają mieć giganci rynkowi – w tym właściciel fabryki Hutschenreuther.

1989-1994

Wraz z przynależnością do Hutschenreuther AG rozpoczęła się strategiczna klasyfikacja marki „Tirschenreuth Bavaria” w ramach grupy. Następuje ograniczenie produkcji i gamy produktów. Stopniowo skupiono się na prezentach.

Najwspanialsze formy serwisów wyjeżdżają z fabryki - Słynna Baronesse  - najpierw zmienia markę na Hutschenreuther  - formy wyjeżdżają do fabryki Hutschenreuthera do Selb – potem Hutschenreuther  zostaje wchłonięta przez Rosenthal – i pod tą ekskluzywną marką do dzisiaj produkowana jest w Chinach i rozprowadzana przez sieć sklepów Rosenthala – jako serwis bardzo drogi.

Zmiany w strukturze korporacyjnej oraz niezbędne działania racjonalizacyjne doprowadziły do fundamentalnych zmian. Wraz z przeniesieniem produkcji serwisu Baronesse do Selb, obiekty nie były już w pełni wykorzystywane. Następnie  odrzucono również plany dotyczące uczynienia z fabryki porcelany Tirschenreuth  producenta upominków.

W 1993 roku podjęto decyzję o ostatecznym zamknięciu produkcji porcelany w Tirschenreuth.

W tym czasie zatrudnionych było jeszcze około 200 osób, a duma dawnych „porcelaków” została ostatecznie złamana.

Po krótkiej próbie wznowienia produkcji porcelany w Tirschenreuth niewielki zakład produkcyjny został odbudowany i pod koniec 2004 r. musiał ogłosić upadłość.

W 2002 roku MVH GmbH nabyła oryginalne prawa do znaku towarowego „Tirschenreuth Bavaria” od BHS-Table-Top AG (dawniej Hutschenreuther AG). Produkty były początkowo produkowane w Polsce, a następnie przeniesione do Chin. Dziś MVH produkuje prawie wyłącznie u uznanych producentów w Chinach. Formy obsługi i projekty są opracowywane wyłącznie w Niemczech przez znanych projektantów. Zapewnienie jakości poprzez TQM (Total Quality Management) specjalnie opracowane dla Chin, z siedzibą w Shenzhen, zapewnia dobrą jakość i prawidłową dostawę dla naszych klientów.

I taki  jest smutny  koniec historii jednej z najciekawszych i najlepszych fabryk porcelany w Niemczech.

Kiedy spotkacie na giełdzie Tierschenreuth- warto kupować. Fabryka zdobyła serca kolekcjonerów i koneserów na całym świecie. Moim zdaniem serwis Baronesse - Baronowa  -jest jednym z najpiękniejszych w historii porcelany. Niezwykle trudny technicznie- wymagał najwyższego kunsztu projektantów i technologów – cienkościenna formowana porcelana pełna secesyjnych krzywizn i asymetrii - dekorowana z wielkim smakiem delikatnym koronkowym reliefem- dosłownie zachwyca śmiałością i doskonałością formy pięknymi proporcjami- i jednoczesnie lekkością i elegancją designu.

Ceny tej porcelany będa już tylko rosły. Świat porcelany stracił prawdziwy skarb.