Wartość kosztorysowa inwestycji WKI
WKI zawiera wskaźniki cenowe w 7 grupach kosztów, składających się na całkowitą wartość kosztorysową inwestycji.
Wskaźniki cenowe, mają umożliwić obliczenie wartości kosztorysowej inwestycji. Obowiązek jej obliczenia został nałożony rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. Nr 113 poz. 1480). Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1 lit. f tego rozporządzenia:
"Realizacja inwestycji budowlanej może być finansowana ze środków budżetu państwa jeżeli inwestor posiada zaakceptowany program inwestycji zawierający co najmniej planowany łączny koszt inwestycji zwany dalej wartością kosztorysową inwestycji oraz dane o planowanych z poszczególnych źródeł środkach na jej finansowanie w kolejnych latach realizacji"
Aby ustalić planowany łączny koszt inwestycji, trzeba dysponować przede wszystkim dokumentacją projektową w formie projektu wstępnego, a także informacjami o cenach i stawkach bardzo zróżnicowanych grup kosztów objętych określeniem "wartość kosztorysowa inwestycji".
Wydawnictwo systemu Sekocenbud pt. "Wartość kosztorysowa inwestycji - wskaźniki cenowe" zawiera informacje o cenach i stawkach siedmiu grup kosztów, które stanowią podstawę obliczenia tej wartości. Wydawnictwo WKI jest dostępne w formie broszurowej oraz elektronicznej - na płycie CD.
Przydatność publikacji
Według szacunków udział inwestycji budowlanych finansowanych ze środków budżetowych wynosi ok. 80% całości inwestycji budowlanych w Polsce. Można więc zakładać, że zdecydowana większość inwestycji budowlanych będzie objęta przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z 2.10.2001 r. jako inwestycje finansowane z budżetu państwa.
Należy również założyć, że większość inwestycji budowlanych finansowanych w całości ze środków budżetów samorządowych - mimo że formalnie rozporządzenie ich nie dotyczy - będzie przygotowywana do realizacji według przepisów tego rozporządzenia, ponieważ gwarantować to będzie poprawność realizacji i finansowania tych inwestycji.
Inwestycje budowlane finansowane ze środków pozabudżetowych (inwestycje sektora niepublicznego) nie są również objęte przepisami tego rozporządzenia, ale ich planowanie jest już od dawna związane z efektywnością ekonomiczną, a dla jej ustalenia niezbędne jest obliczenie planowanego kosztu, czyli wartości kosztorysowej inwestycji.
Tak więc wszystkie grupy inwestorów, to jest inwestorzy państwowi, samorządowi oraz prywatni, muszą lub powinni szacować wartość kosztorysową planowanej inwestycji i potrzebne im są bieżące rynkowe informacje cenowe nie tylko z zakresu robót budowlanych, ale również z pozostałych grup kosztów, określających łączny koszt inwestycji.
Nowe wydawnictwo SEKOCENBUD, zawierające wskaźniki cenowe poszczególnych grup kosztów inwestycji budowlanej zaspokaja potrzeby wszystkich inwestorów.
Układ wskaźników
Według przepisów § 6 ust. 5 rozporządzenia z dnia 2 października 2001 r. wartość kosztorysową inwestycji określa się za pomocą wskaźników cenowych w układzie następujących grup kosztów:
- pozyskania działki budowlanej,
- przygotowania terenu i przyłączenia obiektów do sieci,
- budowy obiektów podstawowych,
- instalacji,
- zagospodarowania terenu i budowy obiektów pomocniczych,
- wyposażenia,
- prac przygotowawczych projektowych, obsługi inwestorskiej oraz ewentualnie szkoleń i rozruchu.
Podział i nazewnictwo wymienionych w rozporządzeniu grup kosztów od chwili opublikowania tych przepisów były w środowisku kosztorysanckim przyjmowane krytycznie, szczególnie jeśli chodzi o:
- nazwy wskaźników cenowych,
- rozdzielenie kosztów obiektów podstawowych na odrębne grupy kosztów budowy i koszty instalacji.
W wydawnictwie przyjęliśmy jednak taki układ grup kosztów, jak w rozporządzeniu, wychodząc z założenia, że użytkownicy tego wydawnictwa z sektora państwowego winni mieć wskaźniki cenowe zgodne z rozporządzeniem i podanymi w nim grupami kosztów.
Co obejmują wskaźniki cenowe
Zestaw wskaźników cenowych w nowym wydawnictwie systemu SEKOCENBUD jest zupełnie odmienny od wszystkich dotychczasowych wydawnictw tego systemu. Dotychczas bowiem wydawnictwa cenowe SEKOCENBUD dotyczyły tylko rynku budowlanego, a więc cen czynników produkcji budowlanej, robót oraz obiektów budowlanych. W nowym wydawnictwie informacje cenowe są znacznie rozszerzone, ponieważ poza cenami rynku budowlanego publikowane są ceny:
- działek budowlanych,
- robót przygotowawczych,
- zagospodarowania terenu,
- obiektów pomocniczych,
- wyposażenia obiektów budowlanych.
Ponadto po raz pierwszy prezentowane są procentowe wskaźniki kosztów dokumentacji projektowej, zastępstwa inwestycyjnego, prac przygotowawczych i geodezyjnych dokumentacji powykonawczej.
Wydawnictwo ma więc umożliwić obliczenie całej wartości kosztorysowej inwestycji zgodnie z wymogami obowiązujących przepisów. Z uwagi jednakże na różnorodność wskaźników cenowych, zostały one w wydawnictwie przedstawione w siedmiu grupach tematycznych odpowiadających siedmiu grupom kosztów podanych w rozporządzeniu. Grupy te jednocześnie stanowiły podstawę klasyfikacji, jaką przyjęto dla wszystkich pozycji cenowych w wydawnictwie.
W poszczególnych grupach wskaźników cenowych wydawnictwa przedstawiono następujące koszty:
Grupa 1 - Pozyskanie działki budowlanej
Ceny działek budowlanych zostały zaprezentowane w kilku zróżnicowanych tematycznie tabelkach. Każda z nich uwzględnia funkcjonalny podział działek pod budownictwo:
- mieszkaniowe,
- usługowo-handlowe,
- przemysłowe.
Ponadto w tych tabelach uwzględniony jest stan techniczny działek, to znaczy zakres jej uzbrojona. Pełne uzbrojenie działek uwzględnia: wodę, energię, kanalizację, ciepło lub co najmniej trzy z nich.
Ceny działek budowlanych opublikowano dla wszystkich województw i ich stolic, a ponadto dla dzielnic czterech miast (Katowice, Poznań, Warszawa, Wrocław),
W 1 grupie kosztów znajduje się również tabela opłat związanych z pozyskaniem działki budowlanej,
Grupa 2 - Przygotowanie terenu i przyłączenie obiektów do sieci
W tej grupie kosztów wskaźniki zawierają ceny zróżnicowanych rodzajów przygotowania terenu pod budowę i przyłączenia obiektów budowlanych do sieci. Dla uzyskania przejrzystości wskaźników cenowych w tej grupie zostały one podzielone na następujące rodzaje robót:
- roboty rozbiórkowe,
- przygotowanie terenu do prac budowlanych,
- roboty ziemne,
- badanie nośności gruntu,
- przyłącza sanitarne,
- przyłącza elektryczne,
- przyłącza multimedialne.
Grupa 3 - Pozyskanie obiektów budowlanych
Wskaźniki cenowe tej grupy kosztów będą decydujące dla pełnego oszacowania wartości kosztorysowej inwestycji budowlanej. Obiekty budowlane, których wskaźniki cenowe są publikowane w tej grupie podzielono na następujące rodzaje:
- budynki mieszkalne,
- budynki niemieszkalne: zakwaterowania turystycznego, biurowe, handlowo-usługowe, transportu i łączności, przemysłowe i magazynowe,
- budynki niemieszkalne: kultury, edukacji, szpitale i zakłady opieki medycznej, kultury fizycznej itp.,
- drogi kołowe,
- mosty, wiadukty i estakady,
- rurociągi sieci rozdzielczej i linie kablowe rozdzielcze.
Grupa 4 - Instalacje
Ponieważ instalacje i urządzenia występują tylko w trzech rodzajach obiektów podanych w grupie 3, dla uzyskania większej przejrzystości, wskaźniki cenowe instalacji zaprezentowano w podziale na następujące rodzaje budynków:
- mieszkalne jednorodzinne,
- mieszkalne wielorodzinne,
- użyteczności publicznej (szkoły, przedszkola, szpitale, przychodnie, apteki, budynki administracyjno-biurowe, hale sportowe itp.),
- hale produkcyjne i usługowe (przemysłowe, składowe z częścią biurowo-administracyjną),
- składowe inwentarskie i garażowe,
- handlowo-usługowe w tym pawilony handlowe,
- pozostałe jak m.in. portiernie, domy letniskowe.
W każdym z tych rodzajów obiektów wskaźniki cenowe instalacji zostały podzielone na:
- instalacje sanitarne (wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, centralnego ogrzewania),
- instalacje wentylacyjne,
- instalacje elektryczne,
- instalacje multimedialne.
Grupa 5 - Zagospodarowanie terenu i obiekty pomocnicze
Grupa ta obejmuje wskaźniki cenowe robót budowlanych zagospodarowania terenu, a także budowy obiektów pomocniczych. Z uwagi na różnorodność tematyczną tej grupy kosztów, jednostkowe ceny takich robót i obiektów podzielono na siedem następujących podgrup:
- ukształtowanie terenu,
- trawniki i nasadzenia wieloletnie,
- ogrodzenia,
- obiekty małej architektury,
- obiekty pomocnicze kubaturowe,
- obiekty inżynierii lądowej i wodnej,
- obiekty pomocnicze pozostałe.
Grupa 6 - Wyposażenie
Wyposażenie obiektów budowlanych obejmuje bardzo szeroką gamę przedmiotów, którą dla prezentacji wskaźników cenowych podzielono na następujące podgrupy:
- meble,
- urządzenia komputerowe,
- urządzenia sekretarskie,
- urządzenia audiowizualne,
- zestawy stanowiskowe.
Grupa 7 - Prace przygotowawcze, projektowe i obsługa inwestorska
Wskaźniki cenowe podano dla następujących rodzajów obiektów i usług:
- budownictwa ogólnego i rolniczego,
- budownictwa przemysłowego, komunalnego i obiektów specjalnych,
- obiektów inżynierskich,
- usług związanych z inwestowaniem budowlanym.
- prac geodezyjnych,
- prac geotechnicznych,
Ponadto w tej grupie przedstawiona została informacja o podziale kosztów dokumentacji projektowej na poszczególne stadia, a więc: koncepcję programowo-przestrzenną (projekt wstępny), projekt budowlany i projekt wykonawczy.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Obszerna tabela stawek podatku od towarów i usług (VAT), opracowana wg stanu prawnego na dzień 31 marca 2003 r., publikacja stawek podatku VAT była niezbędna, ponieważ zgodnie ze "Środowiskowymi zasadami obliczania wartości kosztorysowej inwestycji" i podanymi w nich wzorami, podatek VAT dolicza się do każdej pozycji kolejnych arkuszy obliczeniowych uwzględniając aktualną stawkę tego podatku.
Jednostki odniesienia
Wskaźniki cenowe we wszystkich grupach kosztów (poza grupą 7) są publikowane w złotych (PLN), przy czym dotyczą one zróżnicowanych jednostek odniesienia na poszczególne rodzaje obiektów, robót, prac i usług. Tabele wskaźników cenowych poszczególnych grup kosztów poprzedzone zostały tekstowymi wprowadzeniami, w których szczegółowo podano rodzaje jednostek odniesienia oraz zasady obliczania według tych jednostek: powierzchni, kubatury, długości obiektów i robót. Większość tych zasad nawiązuje do norm PN i PN-ISO, jednakże w niektórych grupach kosztów zasady obliczania robót (zagospodarowania, przygotowawczych itp.) zostały w tych wprowadzeniach podane indywidualnie. Dla poprawnego więc oszacowania wartości kosztorysowej inwestycji w poszczególnych grupach kosztów niezbędne jest dokładne zapoznanie się z tymi zasadami.
Wskaźniki cenowe
Z uwagi na znaczne zróżnicowanie cen działek, robót i obiektów pod względem regionalnym, wszystkie tablice wskaźników cenowych grup od 1 do 6 zostały opracowane przy uwzględnieniu cen minimalnych, maksymalnych i średnich.
Ponieważ ujęte w tych grupach wskaźniki cenowe służyć mają do szacunkowego obliczania wartości kosztorysowej, zostały one opublikowane w pełnych złotych (PLN) z pominięciem wartości groszowych.
