Elementarz Aikido Metodyka Nauczania Dzieci

Producent: Bartosz Ciechanowicz

Kod produktu: 4992

EAN:

Elementarz Aikido. Metodyka nauczania dzieci  jest adresowany głównie do ludzi aktywnie spędzających czas wolny, pasjonatów sztuk walki oraz instruktorów i osób angażujących się w nauczanie dzieci. Koncepcją książki jest nie tylko przedstawienie metod kształtowania umiejętności samoobrony i sprawności ciała, ale również fundamentalnego ukazania aikido w tzw. kihon.

Elementarz Aikido… zawiera zestawy ćwiczeń ruchowych: od klasycznych zabaw, poprzez gimnastykę do form ruchu typowych dla zajęć aikido. Skrupulatnie przedstawiono elementy, z których składa się ta sztuka walki. Ćwiczenia uwzględniają rozwój ontogenetyczny, przez co dostosowane są do potrzeb i możliwości dzieci. Niniejsza książka zawiera również wiele osobistych przemyśleń, informacji i wskazówek. Jako jedyna w Polsce publikacja stworzona została dla przedstawienia aikido od strony organizacji i metodyki zajęć dla dzieci. Elementarz Aikido. Metodyka nauczania dzieci jest bardzo bogatą publikacją, zawiera ponad 630 stron i ponad 300 ilustracji.

Praca włożona w publikację (9 lat) i strona merytoryczna książki jest w pełni oparta o wiedzę z zakresu ogólnej kultury fizycznej i wychowania fizycznego. Będąc nauczycielem wychowania fizycznego starałem się ująć moje dzieło w kategoriach masowej kultury fizycznej i z zachowaniem dostępności dla przeciętnego czytelnika.

Rozdział 1. Dyscyplina i filozofia w dojo. Gesty szacunku i symbole tradycji

Rozdział 1. poświęcony jest zasadom panującym w dojo aikido. Wyjaśnione są w nim zasady samuraja: tzw. 7 cnót, którymi kierowali się wojownicy budo. Rozdział przedstawia etykietę (reigi) i symbolikę dojo (gakku, kamiza, shimoza, joseki i shimoseki, ranga i znaczenie plisowanych elementów hakama) oraz hierarchię studentów. Opisane zostały podstawowe japońskie komendy nauczyciela. Przedstawiam również warunki w jakich powinien odbywać się trening oraz strój treningowy. Szczegółowo ukazane zostało składanie hakama i wiązanie pasa obi. Rozdział 1 ukazuje również hierarchię stopni dla dzieci i dorosłych.

Parę słów poświęcono przedstawieniu filozofii aikido. Symbolicznie za pomocą figur: trójkąta, okręgu i kwadratu przedstawione są kierunki poszukiwań w aikido. Rozdział jest bogato ilustrowany (19 ilustracji) znajdują się tu m.in. ilustracje kanji mistrza Morihei Ueshiba, instrukcja do składania hakama i wiązania pasa, tabela pasów i stopni aikido w PUA, itd…

Rozdział 2. Terminologia aikido

Rozdział „Terminologia aikido” pozwoli Ci zapoznać się  i płynnie poruszać się po podstawowych terminach spotykanych w dojo. Oczywiste jest, że studiowanie aikido wymaga znajomości kilkudzie­sięciu terminów. Są to nazwy podstawowych ataków, sposobów przemieszczania, kierunków i stron, części ciała, nazwy własne technik, pozycji, medytacji, komend, liczebników, zwrotów zwią­zanych z szacunkiem i dobrym zachowaniem… itd. Dodatkowo warto zapoznać się z tego rozdziału ze słówkami japońskimi funkcjonującymi ogólnie w sztukach walki.

Wiadomości z terminologii zostały poszerzone o kluczowy element każdego budo – punkty witalne. Tutaj znajdziesz topografię 40 punktów witalnych ciała.

Oprócz 24. ilustracji technik obronnych aikido, zilustrowane zostały również chwyty, duszenia, uderzenia, pchnięcia i kopnięcia oraz na przykładzie jednej z technik aikido została ukazana metoda jej nazywania.

Rozdział 3. Aikitaiso

Aikitaiso (tłum. aiki gimnastyka) to bardzo rozbudowany dział aikido łączący w sobie elementy praktyki z filozofią. Należy pamiętać, że aikitaiso stanowią kompletną i autonomiczną części treningu aikido. Obejmują zestaw kilkudziesięciu specjalnych ćwiczeń gimnastycznych i oddechowych. Pobudzenie i regulowanie fizjologicznych funkcji organizmu w aikitaiso wpływa na pielęgnację własnej energii tzw. ki mochi.

Rozdział opisuje: ćwiczenia oddechowe stosowane w aikido tzw. kokyu undo. Tradycyjne chin kon ki shin (shin kokyu, tori fune i furi tama) shintoistyczny rytuał uspokojenia ducha, wprowadzony przez O`Sensei do praktyki aikido, obecnie wprowadzenie w kontemplację w ćwiczeniach aikitaiso.

W dalszej kolejności opisane są: tekubi no undo, sayo otoshi, kubi no undo, kokyu undo ten – chi, kata no undo, kata hineri, aiki – masaż, ashikubi no taiso, koshi no undo, kingo undo oraz haishin undo. Rozdział 3. jest bardzo bogato ilustrowany (ponad 60 ilustracji).

Rozdział 4. Zdrowo i bezpiecznie

Aikido nie zna granic wieku i jest przykładem sztuki, którą można zajmować się przez całe życie. Poparciem tej tezy jest uprawianie aikido przez ludzi w wieku ponad 60 lat. Możliwości trenowania dla zdrowia otwiera przede wszystkim trening pozbawiony rywalizacji. Oprócz braku pogoni za wynikiem, parę elementów dodatkowo wpływa na zdrowotny potencjał tej sztuki walki. Trenując dla zdrowia należy przestrzegać zasad panujących w dojo i co najważniejsze potrafić powiedzieć sobie „stop” w sytuacji przeciążania organizmu. Potrzeba ćwiczenia musi być spontaniczna z optymalną dawką ruchu i po odrzuceniu elementów zbyt obciążających ciało i psychikę. Rozdział „zdrowo i bezpiecznie” ukazuje jakie są korzyści zdrowotne z treningu aikido. Na kilkunastu przykładach ukazana została profilaktyka zdrowia dla hamowanie schorzeń organizmu.

Rozdział 5. Metody i formy wspomagające nauczanie aikido

Aikido bez wątpienia jest jedną z najtrudniejszych sztuk walki. Wymaga rzetelnej wiedzy i ciężkiej usystematyzowanej pracy. Mam szczęście uczyć się aikido od wybitnego i solidnie nauczającego mistrza, bazującego na metodzie, przekazie i tradycji. Wiedza o etiologii i wojennej interpretacji elementów aikibudo oraz praktyka zbierane są przez niego blisko 4o lat. Do dziś metoda nauczania nie zawiodła. Przekazywane nowe informacje są pełne wyjaśnień, a demonstrowane techniki poparte są szczegółową analizą ruchu, dystansu i czasu na trzech poziomach: gedan, chudan i jodan. Dodam, że priorytetem metody jest dokładność wykonywanych zadań osiągana przez atmosferę twórczej pracy, brak pośpiechu i stopniowanie trudności.

Efektywność nauczania wiąże się z doborem i zastosowaniem odpowiedniej organizacji zajęć. Należą do nich między innymi sposoby ustawienia dzieci. Każdy nauczyciel powinien wiedzieć jak rozstawić dzieci, żeby zajęcia umożliwiały postęp w kształtowaniu umiejętności oraz gwarantowały bezpieczeństwo ćwiczących. Odpowiednie ustawienie decyduje również o intensywności ćwiczeń. Forma ćwiczeń powinna także zawierać element krótkiego wypoczynku, szczególnie podczas nauczania czy doskonalenia techniki. Klasyczne formy ćwiczeń spotykane w treningu dorosłych np. renzoku waza (tłum. ciągłe powtarzanie techniki) są dla dzieci za trudne i monotonne. Trudno zmotywować dziecko do powtarzania w kihon jednej techniki przez chociażby parę minut. Rozdział 5. Metody i formy wspomagające nauczanie aikido przedstawia wszystkie formy stosowane podczas treningu.

Rozdział 6. Podstawy kształtowania sprawności motorycznej w aikido

Zajęcia aikido istotnie różnią się od treningu sportowego. Różnice są oczywiste. Jednak już na pierwszy rzut oka widać pewien wspólny mianownik. Umiejętności techniczne wspomagane są przez podnoszenie ogólnej sprawności fizycznej. Przebieg rozwoju motorycznego dzieci poprzez udział w zajęciach aikido, oparty jest o cele typowe dla rekreacji ruchowej. Takie nastawienie nie powinno powodować dezorganizacji i przypadkowości zadań stawianych dzieciom podczas zajęć. Chodzi głównie o to, aby trening nie był przeprowadzany w oparciu o spontaniczne decyzje nauczyciela. Niniejszym instruktor powinien być przygotowany merytorycznie do prowadzenia zajęć. Niniejszy rozdział opisuje sposoby kształtowania sprawności motorycznej.

Rozdział 7. Kamae. Pozycje w aikido

W zamierzchłych czasach feudalnej Japonii, pozycja i dystans przesądzały o życiu lub śmierci. Właściwą pozycją była tzw. tachi kamae (tłum. wysoka pozycja), która dawała możliwość obserwacji kilku przeciwników oraz szybkość i płynność przemieszczania się w starciu. Walka o charakterze zapaśniczym, nie dawała możliwości kontroli kilku uzbrojonych przeciwników. Utrata wyprostnej pozycji i brak możliwości obserwacji przeciwnika były feralne w skutkach. Walka o być albo nie być z bronią bezwzględnie wymuszała przyjęcie wysokiej kamae. Aikido sięga do starych bujitsu, takich jak chociażby kenjitsu czy aikijitsu, które koncentrowały się wokół sprawdzonych metod zabijania. Tym samym w aikido, pozycja musi dawać w każdym momencie możliwość kontroli i obserwacji. Nie wystarczy tylko stać. Kamae ma wymiar mentalny, należy zawsze być pewnym otoczenia i swojego miejsca…. Rozdział opisuje zalety przyjmowania pozycji występujących w aikido oraz szczegółowo opisuje metodykę ich nauczania.

Rozdział 8. Tai sabaki. Metody przemieszczania ciała w aikido

Tai sabaki to kolejny element kihon aikido, który powinien być doskonalony na każdym treningu. Istnieją dwa podstawowe sposoby przemieszczania się: poruszanie się w niskich pozycjach tzw. Shikko lub suwari tai sabaki oraz w wysokich pozycjach tachi tai sabaki. W jednym i drugim przypadku, w każdym momencie ruchu, dąży się do uzyskania maksymalnej tzw. dynamicznej równowagi ciała. Z biomechanicznego punktu widzenia człowiek pozostaje w stanie tzw. równowagi chwiejnej, tzn. co jakiś czas tracimy równowagę, aby ponownie za chwilę na nowo ją odzyskać. Nie ma ludzi, którzy permanentnie pozostają w stanie idealnej równowagi. Podczas doskonalenia tai sabaki obowiązuje zasada, która mówi: lepszą równowagę ma nie ten, który jej nie traci, lecz ten, który szybciej do niej powraca… Rozdział zawiera opis metodyczny dla wszystkich sposobów przemieszczania: technikę, błędy oraz metodykę nauczania. Każde tai sabaki przedstawione jest na konkretnych przykładach technik aikido.

Rozdział 9. Uke i ukemi waza. Sztuka asystowania i padania w aikido

Proste prawa natury takie jak: przyczyna – skutek, lub bodziec – reakcja, krótko definiują relację między tori i uke. Wspominałem wcześniej, że uke to osoba odbierająca technikę. Zawsze jednak, technika powstaje w wyniku jego ofensywnego działania. Inaczej mówiąc, źródłem energii techniki jest właśnie uke, który żeby coś wziąć musi wcześniej coś dać. Ów akcją może być próba chwytu, uderzenie, kopnięcie itp. Atak nigdy nie gaśnie, po wykonaniu utrzymuje się dalej z próbą odzyskania utraconego kamae. Zachwianie pozycji i brak kontroli powinny sprowokować mentalną ofensywną intencję i w efekcie następną akcję uke, aż do momentu uświadomienia braku możliwości jakiegokolwiek działania, czyli zamknięcia techniki. Dążeniem tori nie jest zrobienie wrażenia na uke, lecz odczytanie i poznanie zamiaru jego działań. Tysiące powtórzeń różnych rozwiązań technicznych, pozwala na doznanie harmonii ruchu techniki aikido. Co więcej, mistrzowski poziom otwiera możliwości poruszania się przed fizyczną reakcją… Rozdział 9. przedstawia 8 podstawowych form sztuki padania i opisuje zasady pracy w układzie uke-tori. Wszystkie omawiane pady przedstawione są od strony metodyki nauczania (technika, błędy i metodyka) oraz zilustrowane na konkretnych przykładach technik aikido.

Rozdział 10. Kihon waza. Analiza teoretyczno – metodyczna technik aikido

W tym rozdziale uwaga zostaje skupiona na przedstawieniu elementów, z których zbudowane są techniki ręczne (jap. te waza). W te waza dominują rzuty i dźwignie stawowe. Podział na nage i osae nie jest do końca rzetelny, chociażby dlatego, że obie metody kontroli bardzo często uzupełniają się. Niemniej jednak istnieje między nimi różnica skutkująca takim, a nie innym podziałem. Wykonanie jednej z dwóch wymienionych metod wymaga skoordynowanego połączenia wielu elementów psychofizycznych…  Rozdział przedstawia pojęcia związane z poprawnym wykonywaniem technik aikido, zasady skuteczności i metodykę nauczania wybranych aikitai waza.

Słownik terminów japońskich

W tym miejscu elementarza aikido czeka na ciebie kilka stron terminów aikibudo w translacji japońskiej.